Betlejem w Biblii

“Ale ty, Betlejemie Efrata, najmniejszy z okręgów judzkich, z ciebie mi wyjdzie ten, który będzie władcą Izraela. Początki jego od prawieku, od dni zamierzchłych” Micheasza 5.1.


Dzisiaj Betlejem jest niewielkim miastem położonym na południe od Jerozolimy, oddalonym od niej o 9 kilometrów. Mieszka w nim ok. 15 tys. ludności, z czego 8 tys. stanowią muzułmanie, 7 tys. - chrześcijanie. Miasto Betlejem rozciąga się na dwóch wzgórzach - wschodnim i zachodnim (726m.n.p.m) - których zbocza pokrywają piękne, migdałowe i figowe gaje, winnice, a także liczne w Ziemi Świętej drzewka oliwkowe. Wokół widać też pola, na których pasterze wypasają swe stada kóz i owiec.


Pierwszą wzmiankę o Betlejem znajdujemy w tzw. “Listach z Amarana” (odkrytych w 1887 roku w Egipcie, w miejscowości o nazwie Tell-el-Amarna), stanowiących zbór korespondencji “dyplomatycznej" z okresów rządów Amenofisa III oraz Echantona w pierwszej połowie XIV wieku przed Chrystusem. Opisują one koleje losu takich miast jak: Sychem, Gaza, Lakisz, Jerozolima; a wśród nich znajdujemy i wzmiankę o mieście Betlejem.

Sama nazwa Betlejem z języka hebrajskiego “Bet Lehem” znaczy “Dom chleba”, zaś z arabskiego “Beit Lahm” “Dom mięsa”. Istnieje też hipoteza, że chodzi tu jednak o pewne bóstwo- “Laham”, i tłumaczy się wtedy “Dom (bóstwa) Lahamu”. Pierwszy raz nazwę miasta Betlejem znajdujemy w Biblii przy opisie śmierci Racheli, o czym w księdze Genesis rozdz.35 w. 19-20 możemy przeczytać: “I umarła Rachela i została pochowana przy drodze do Efraty, czyli do Betlejemu. A Jakub postawił na jej grobie pomnik. Pomnik ten jest na grobie Racheli po dziś dzień.”, a także w rozdz. 48 w. 7 tejże księgi “ ... umarła mi w drodze Rachela w ziemi kanaanejskiej, gdy jeszcze był kawałek drogi do Efraty; i pochowałem ją tam przy drodze do Efraty, to jest do Betlejemu.”

W Ewangelii Łukasza, przy opisie rzezi Młodzieńców Betlejemskich autor użył właśnie obrazu płaczącej Racheli by wyrazić ból matek; w rozdz. 2 w. 18 czytamy: “Słyszano głos w Rama, płacz i żałosną skargę. Rachela opłakuje dzieci swoje i nie daje się pocieszyć, bo ich nie ma.” Miejsce, gdzie została pochowana Rachela znajduje się na drodze prowadzącej z Jerozolimy do Betlejem. Dzisiaj także z wielkim szacunkiem odnoszą się do niego Żydzi (którzy weszli w posiadanie tego miejsca) jak i Muzułmanie (zbierają się oni tutaj na uroczyste modlitwy w okresie bezdeszczowym; zamężne kobiety biorą stąd kawałeczki kamieni i noszą je w okresie swojej brzemienności).

W Betlejem także urodził się Dawid, najmłodszy z synów Jessego, o czym możemy przeczytać w Ewangelii Mateusza rozdz. 2 w. 4 : “Poszedł też Józef do Judei, do miasta Dawidowego, zwanego Betlejem.” W Betlejem Dawid został namaszczony przez proroka Samuela na króla, w I księdze Samuela rozdz. 16. w. 13 czytamy: “Wtedy wziął Samuel róg z olejem i namaścił go w gronie jego braci; i od tego dnia Duch Pański spoczął na Dawidzie i pozostał na nim nadal.” Z Betlejem pochodził też pradziad króla Dawida - Boaz, który poślubił Moabitkę Rut i historia ich miłości stała się tematem osobnej księgi - “Księgi Rut”. Betlejem w czasach Starego Testamentu należało do pokolenia Judy i było na tyle małym miastem, że nie zostało ono uwzględnione w spisie miast Judzkich ( Księga Jozuego rozdz. 15; księga Nehemiasza rozdz. 11 ). Określono je także jako “Betlejem Efrata” o czym w księdze Micheasza rozdz. 5 w. 1 czytamy “Ale ty Betlejemie Efrata, najmniejszy z okręgów judzkich, z ciebie wyjdzie ten, który będzie władcą Izraela” a także, jak cytowałem wyżej (Genesis 35.19-20 i 48.7 ). Przydomek Efrata nadano mu dla odróżnienia od innego Betlejem znajdującego się na ziemiach pokolenia Zabulona (księga Jezuego 19.15) znajdowało się około 7 mil na pn.-zach. od Nazaretu (Galilea) i służyło za ojczyste miasto sędziemu Ibsanowi. W księdze Sędziów czytamy: “Po nim sądził Izraela Ibsan z Betlejemu.” (12.8) i “A gdy zmarł Isban został pochowany w Betlejem” (12.10).

Narodzenie Jezusa Chrystusa w najmniejszym z miast Judy spowodowało, iż stało się on ośrodkiem wielkiej czci i rozrosło się dzięki napływowi ogromnej masy pielgrzymów, których celem była grota znajdująca się na południe od ówczesnego miasta. Owa grota przy złej pogodzie służyła jako schronienie dla pasterzy i zwierząt. Św. Ewangelista Łukasz tymi oto słowami opisuje okoliczności przyjścia na świat Zbawiciela: “I stało się w owe dni, że wyszedł dekret cesarza Augusta, aby spisano cały świat. Poszedł też i Józef z Galilei, z miasta Nazaretu, do Judei, do miasta Dawidowego, zwanego Betlejem, dlatego że był z domu i rodu Dawida. Aby był pisany wraz z Marią, poślubioną sobie małżonką, która była brzemienna. I gdy byli tam, nadszedł czas, aby porodziła. I porodziła syna swego pierworodnego i owinęła go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie.” (Łuk. 2.1-7 ).

Jerzy Ostapczuk

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz